Ο σχεδιασμός και η πραγματοποίηση της έρευνας για τα
αδέσποτα ζώα αποτέλεσε πρωτοβουλία της VPRC. Σκοπός της έρευνας ήταν μια πρώτη
προσέγγιση στο μείζον πρόβλημα των αδέσποτων ζώων συντροφιάς. Πρόκειται για ποσοτική
έρευνα, η οποία διενεργήθηκε με τη μέθοδο των τηλεφωνικών συνεντεύξεων στα
νοικοκυριά των ερωτώμενων και χρήση δομημένου ερωτηματολογίου. Η έρευνα
διενεργήθηκε σε πανελλαδικό δείγμα 1.004 ατόμων, ηλικίας 18 ετών και άνω στο
χρονικό διάστημα 11 έως 13 Ιουνίου 2013 (δυστυχώς νεότερες έρευνες πάνω σε αυτό
το πρόβλημα δεν έχουν διεξαχθεί).
Σύμφωνα με την VPRC «Η
ύπαρξη αδιευκρίνιστου, αλλά πολύ μεγάλου, αριθμού αδέσποτων ζώων συντροφιάς
αποτέλεσε το κίνητρο για μια προσπάθεια διερεύνησης των παραμέτρων του
ζητήματος. Η αλήθεια είναι ότι η ερευνητική προσέγγιση αφορά στους σκύλους και
τις γάτες και αυτό γιατί αποτελούν την συντριπτική πλειονότητα των αδέσποτων
ζώων συντροφιάς».
Οι συμμετέχοντες στην έρευνα απάντησαν σε ερωτήματα
όπως:
-Ποιο είναι το ποσοστό ιδιοκτησίας/ κατοχής ζώων συντροφιάς στην Ελλάδα;
-Πόσο ορατός είναι ο πληθυσμός των αδέσποτων; Σύμφωνα με τη κοινή γνώμη, είναι πολλά ή όχι;
-Ποια είναι η παρουσία της τοπικής αυτοδιοίκησης, που σύμφωνα με τη νομοθεσία είναι η αρμόδια δομή του κράτους;
-Υπάρχουν περιστατικά κακοποίησης που έχουν αντιληφθεί οι ερωτώμενοι/ες και αν ναι, είναι πολλά ή λίγα;
Οι απαντήσεις σε κάθε ερώτημα εξετάσθηκαν σε σχέση
με το φύλο, την ηλικία, την εκπαίδευση, τη γεωγραφική περιφέρεια κατοικίας και
το πληθυσμιακό μέγεθος του τόπου κατοικίας των ερωτώμενων (αστικότητα). Η συγκεκριμένη έρευνα χωρίστηκε σε 4 θεματικές
ενότητες : «Ιδιοκτησία/ κατοχή ζώου συντροφιάς» , «Εικόνα για τον πληθυσμό των
αδέσποτων ζώων συντροφιάς» , «Ενέργειες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε σχέση με
τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς», «Γνώση για περιστατικά κακοποίησης» .
Λόγω του οτι η έρευνα ήταν αρκετά μεγάλη παρακάτω
παραθέτεται ένα μέρος της με τους πιο σημαντικούς πίνακες και διαγράμματα.
Ι. Ενότητα «Ιδιοκτησία/ κατοχή ζώου συντροφιάς»
| Πίνακας 2: Ύπαρξη ζώου συντροφιάς στο νοικοκυριό |
Όπως προκύπτει από τον πίνακα 2, η
«κατοχή» ζώου συντροφιάς, εργασίας κ.λπ. στον γενικό πληθυσμό της χώρας είναι
περίπου ίση με τη μη κατοχή. Ποσοστό 50,0% των ερωτώμενων (νοικοκυριών) δηλώνει
ότι δεν υπάρχει ζώο συντροφιάς στο νοικοκυριό. Χαμηλότερο κατά 8 ποσοστιαίες
μονάδες (41,2%) είναι το ποσοστό των νοικοκυριών που δηλώνει ότι υπάρχει ζώο
συντροφιάς στο νοικοκυριό. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι 7,3% του
γενικού πληθυσμού δηλώνει ότι υπήρχε κάποιο ζώο συντροφιάς στο νοικοκυριό και
πλέον δεν υπάρχει, ενώ μόλις το 0,6% δηλώνει ότι θα ήθελε να αποκτήσει. Πολύ
χαμηλό, επίσης, είναι το ποσοστό όσων δηλώνουν απερίφραστα ότι δεν συμπαθούν τα
ζώα. Το ποσοστό αυτό κρίνεται πολύ χαμηλό αν ληφθούν υπόψη οι εμπειρικές
καταγραφές των όσων βιώνουν τα ζώα συντροφιάς στην Ελλάδα. Το πιθανότερο είναι
ότι αδιευκρίνιστος αριθμός συμπολιτών μας, που δεν συμπαθούν τα ζώα, «κρύβεται»
μέσα στο ποσοστό όσων δηλώνουν ότι δεν έχουν και δεν σκοπεύουν να αποκτήσουν κάποιο
ζώο συντροφιάς.
| Πίνακας 3: Αριθμός και είδος ζώου συντροφιάς στον γενικό πληθυσμό |
*Σημείωση: Τα ποσοστά αθροίζουν στο 107,5%,
επειδή το ερώτημα τέθηκε με την παροχή δυνατότητας απάντησης περισσότερων της
μίας επιλογών. Ο τρόπος αυτός επιλέχθηκε ώστε να υπάρχει δυνατότητα να
απαντήσει κάποιος/ α ότι π.χ. έχει ένα σκύλο, αλλά και δύο γάτες
Στον πίνακα 3, αποτυπώνεται η
αναλυτική διερεύνηση της κατοχής ζώου συντροφιάς στα νοικοκυριά, η οποία
εντοπίστηκε κυρίως στους σκύλους και τις γάτες. Δεν αγνοήθηκαν άλλα είδη, αλλά
επειδή το σύνολο της προσέγγισης κυρίως σχετίζεται με τα αδέσποτα ζώα
συντροφιάς, δόθηκε μεγάλο βάρος στα ζώα συντροφιάς που αποτελούν και τον
συντριπτικό αριθμό αδέσποτων. Ποσοστό 21,5% των νοικοκυριών εμφανίζεται να έχει
ένα σκύλο, ποσοστό 5,3% να έχει δύο σκύλους και ποσοστό 5,2% να έχει πάνω από
δύο σκύλους. Με τις γάτες τα πράγματα είναι αρκετά διαφορετικά. Ποσοστό 8,1%
των νοικοκυριών εμφανίζεται να έχει μία γάτα, ποσοστό 2,4% να έχει δύο γάτες
και τέλος, ποσοστό 6,2% να έχει πάνω από δύο γάτες. Ως ένα βαθμό, θα λέγαμε ότι
επαληθεύεται η ερευνητική υπόθεση: υψηλότερη ιδιοκτησία/ κατοχή σκύλων, υψηλότερος
αριθμός αδέσποτων σκύλων.
| Πίνακας 4: Αριθμός και είδος ζώου στον ειδικό πληθυσμό όσων έχουν ζώο συντροφιάς |
*Σημείωση: Τα ποσοστά
αθροίζουν στο 107,5%, επειδή το ερώτημα τέθηκε με την παροχή δυνατότητας
απάντησης περισσότερων της μίας επιλογών. Αυτό επιλέχθηκε ώστε να υπάρχει
δυνατότητα να απαντήσει κάποιος/ α π.χ. ότι έχει ένα σκύλο, αλλά και δύο γάτες.
Στον πίνακα 4, εξετάζεται η
ιδιοκτησία/ κατοχή σκύλου ή γάτας αποκλειστικά στον πληθυσμό των νοικοκυριών,
που δηλώνουν ότι υπάρχει ζώο συντροφιάς. Η κατανομή των σκύλων και των γατών σε
αυτούς που έχουν δηλώσει ότι υπάρχει κατοικίδιο στο νοικοκυριό είναι η εξής:
ποσοστό 52,2% δηλώνει ότι έχει ένα σκύλο, ποσοστό 12,8% δηλώνει ότι έχει δύο
σκύλους και ποσοστό 12,6% έχει πάνω από δύο σκύλους. Ποσοστό 19,6% δηλώνει ότι
έχει μία γάτα, ποσοστό 5,8% δηλώνει ότι έχει δύο γάτες και ποσοστό 15,0% έχει
πάνω από δύο γάτες.
| Πίνακας 6: Ιδιοκτησία/κατοχή ζώου συντροφιάς σε σχέση με την ηλικία |
Στον πίνακα εξετάζεται η
ιδιοκτησία/ κατοχή ζώου συντροφιάς σε σχέση με την ηλικία. Επιλέχθηκαν οι
ηλικιακές κατηγορίες 18-34, 35-54 και 55 ετών και άνω. Το υψηλότερο ποσοστό
ιδιοκτησίας / κατοχής παρατηρείται στην ηλικιακή κατηγορία 18-34 ετών και
διαμορφώνεται στο 44,8%, το χαμηλότερο ποσοστό εμφανίζει η ηλικιακή κατηγορία
35-44 ετών (40,1%), ενώ η ηλικιακή κατηγορία 55 ετών και άνω εμφανίζει ποσοστό
41,4%, πολύ κοντά στο μέσο όρο ιδιοκτησίας/ κατοχής, ο οποίος είναι 41,2%. Τα
ποσοστά που συγκεντρώνουν οι άλλες απόψεις δεν εμφανίζουν σημαντικές
διαφοροποιήσεις.
| Πίνακας 9: Ιδιοκτησία/κατοχή ζώου συντροφιάς σε σχέση με την αστικότητα |
Με τον όρο αστικότητα
προσδιορίζονται τα μεγέθη του πληθυσμού ανά περιοχή. Ως αστικές ορίζονται οι
περιοχές που έχουν πληθυσμό πάνω από 10.000 κατοίκους, ως ημιαστικές οι
περιοχές με πληθυσμό πάνω από 2.000 κατοίκους και τέλος, ως αγροτικές οι
περιοχές με πληθυσμό κάτω από 2.000 κατοίκους. Χωρίς καμία αμφιβολία προκύπτει
ότι η αστικότητα της περιοχής κατοικίας βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με την
ύπαρξη ζώων συντροφιάς στο νοικοκυριό. Ενώ στις ημιαστικές και αγροτικές
περιοχές τα ποσοστά βρίσκονται σχεδόν στα ίδια επίπεδα (56,7% και 56,4%
αντίστοιχα), παρατηρείται σημαντική πτώση (της τάξης των 24 ποσοστιαίων
μονάδων) στα αστικά κέντρα, όπου το ποσοστό διαμορφώνεται στο 32,1%. Είναι
προφανές ότι όσο αυξάνεται ο ζωτικός περιβάλλων χώρος, τόσο αυξάνεται και ο
αριθμός των νοικοκυριών τα οποία έχουν ζώα συντροφιάς. Επίσης, δεν πρέπει να
αγνοηθεί ότι στις αγροτικές περιοχές στα ζώα συντροφιάς συμπεριλαμβάνονται
αυτά, τα οποία χρησιμοποιούνται από τους κτηνοτρόφους, κυνηγούς κ.λπ.